IS-Τουρκία-Κομπάνι: Μια διαφορετική οπτική και ερμηνεία της σύγκρουσης
Του Κωτούλα Γεώργιου (στρατιωτικού)
Το 401 π.Χ. 10.000 Έλληνες μισθοφόροι («Μύριοι») ξεκίνησαν να πολεμήσουν για λογαριασμό του Πέρση Κύρου, ο οποίος διεκδικούσε τον θρόνο της αυτοκρατορίας από τον αδελφό του Αρταξέρξη. Οι έλληνες μισθοφόροι ζητούσαν να επισκεφτούν τον εργοδότη τους τον Κύρο, για να ζητήσουν αμοιβές και δώρα. Ο Κύρος δέχτηκε, ο ίδιος στην σκηνή του, τον καθένα ξεχωριστά απ’ αυτούς και απ’ όσα ζητούσαν ο Κύρος πάντα υποσχόταν πολλά περισσότερα (ενδεικτικό της αξίας που έδειχνε στους έλληνες πολεμιστές). Η μάχη διεξήχθη στα Κούναξα της Μεσοποταμίας, όπου αν και η ελληνική παράταξη θριάμβευσε, ο Κύρος σκοτώθηκε και μαζί του χάθηκε και η μάχη.
Οι Μύριοι απεγνωσμένοι χωρίς χρηματοδότη πια, ξεκίνησαν μια εξαντλητική πορεία προς την θάλασσα προκειμένου με πλοία να διεκπεραιωθούν προς τη μητροπολιτική Ελλάδα. Όταν μετά από πολλές περιπέτειες και αλλεπάλληλες μάχες έφτασαν στις ποντιακές ακτές (κοντά στην Τραπεζούντα)αναφωνήσαν το πασίγνωστο «θάλαττα, θάλαττα» βλέποντας το τέλος των βασάνων τους.
Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εκεί. Οι Μύριοι δεν ήταν μόνο εξαντλημένοι αλλά και «άφραγκοι». Λίγοι επέλεξαν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους υπό αυτές τις συνθήκες. Οι μισθοφόροι παρέμειναν στις Ποντιακές ακτές, ως σώμα, όπου πουλούσαν τις υπηρεσίες τους στις γύρο πόλεις, σε μια προσπάθεια να «ρεφάρουν». Σε μικρό χρονικό διάστημα όρχησαν να αποτελούν τη μάστιγα της περιοχής. Το θέμα λύθηκε οριστικά μόνο με παρέμβαση του Ξενοφώντα.
Το ίδιο συνέβη και με την Καταλανικη κομπανία, εταιρία μισθοφόρων που το 1303 μίσθωσε ο Αυτοκράτορας Ανδρόνικος ΙΙ ο Παλαιολόγος προκειμένου να αντιμετωπίσει τους Τούρκους που εισέβαλαν στα Μικρασιατικά εδάφη. Για να τους μισθώσει ο Αυτοκράτορας, υποσχέθηκες υψηλές αποδοχές και αξιώματα που υπερέβαιναν τις δυνατότητες της αυτοκρατορίας. Το αποτέλεσμα ήταν η Κομπανία να στραφεί τελικά κατά του εργοδότη της. Εισέβαλε στα εδάφη της αυτοκρατορίας λεηλατώντας και αρπάζοντας και προκαλώντας ανείπωτες καταστροφές, αντίστοιχες των σταυροφόρων το 1204. Ενδεικτική είναι η σφαγή της Θήβας όπου σφαγιαστήκαν ακόμα και τα βρέφη. Η καταπιεστική παρουσία τους στον Ελληνικό χώρο κράτησε περισσότερα από 80 χρόνια.
Φτάνουμε στο σήμερα όπου οι Αμερικανοί χρηματοδότησαν και εκπαίδευσαν ισλαμιστές μισθοφόρους προκειμένου να ανατρέψουν το καθεστώς Ασάντ στη Συρία. Τα πράγματα όμως δεν πήραν την επιθυμητή τροπή. Το καθεστώς αντιστάθηκε σθεναρά (με σοβαρή υποστήριξη από την Ρωσία) αλλά και στην πλευρά των αντικαθεστωτικών συστρατεύθηκε μεγάλος αριθμός εξτρεμιστών ισλαμιστών που διατηρούσαν ανοιχτούς διαύλους με εχθρούς των ΗΠΑ. Το γεγονός αυτό έθετε εν αφιβόλω την προσκόλληση στις ΗΠΑ ενός μετά–Άσαντ καθεστώτος ακόμα και μετά την επιτυχή έκβαση των επιχειρήσεων. Το αποτέλεσμα είναι η ενδιάμεση κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Συρία.
Οι Αμερικανοί μετά την κατάπαυση του πυρός, σταμάτησαν να χρηματοδοτούν αυτές τις ομάδες κι έτσι για ακόμα μια φορά στην ιστορία, έχουμε ένα πολύ ικανό και εκπαιδευμένο μισθοφορικό στράτευμα να μένει ορφανό. Η συνέχεια ήταν αυτή που διδάσκει πάλι η Ιστορία. Το ISIL στράφηκε προς τις κοντινότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές για να τις καταλάβει, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει ως αυτοτροφοδοτούμενο. Πράγματι, το ISIL κατέλαβε πολλά πετρελαϊκά πεδία στο Β. Ιράκ και στην Β. Συρία και ένα διυλιστήριο. Συνεπώς δημιούργησαν την προσφορά… το ζήτημα ήταν ποιος θα την απορροφήσει.
Εδώ μπαίνει στο «κάδρο» η Τουρκία με την οικονομία της…
Σε μια γρήγορη ανασκόπηση η τουρκική οικονομία ξεκίνησε να αποτελματώνεται το 2002 και σε μια δεκαετία γιγαντώθηκε. Μέχρι το 2011 η οικονομία της μεγεθυνόταν με ρυθμό 8,8% ενώ το ΑΕΠυπερτριπλασιάστηκε (1).
Το 2012 η ανάπτυξη «φρέναρε» απότομα στο 2,2 % (2). Το 2013 έκλεισε με ανάπτυξη 4% και αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος (3). Το α’ τρίμηνο του 2014 κλείνει με ρυθμό ανάπτυξης 4,3%(4). Πέραν όμως από τα θετικά πρόσημα βλέπουμε μια σημαντική επιβράδυνση της τουρκικής οικονομίας τα προηγούμενα δυο χρόνια, η οποία συνεχίζεται και το 2014. Η πρόβλεψη για το πως θα κλείσει το 2014 αναθεωρήθηκε ήδη προς τα κάτω, από την ίδια την Τουρκία (5).
Η αχίλλειος πτέρνα της τουρκικής οικονομίας όμως είναι το ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Τον Ιούλιο του 2014 έφτασε το 6,2% επί του ΑΕΠ (6) ενώ το 2013 ξεπέρασε το 7%.Μια οικονομία θεωρείται «προβληματική», αν το έλλειμμα ξεπερνά το 5%.
Το οικονομικό «θαύμα» της Τουρκιάς στηρίχτηκε στον εξωτερικό δανεισμό αλλά και στην εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό που αποσκοπούσαν σε μεγάλες αποδόσεις. Και δεν είναι μυστικό… Το ΔΝΤ έχει προειδοποιήσει την Τουρκιά ότι «Δεδομένου του μεγέθους του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας, μια απότομη διακοπή στις εισροές κεφαλαίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε αρνητική ανάπτυξη του ΑΕΠ» (7), αλλά και οι διάφοροι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης συχνά χτυπούν καμπανάκια στην Τουρκία για την οικονομία της.
Ποιος όμως είναι ο μεγαλύτερος δημιουργός ελλειμμάτων στην Τουρκιά; ΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!!! Το 60% του εξωτερικού ελλείμματος του 2013 της χώρας οφείλεται σε αυτήν ακριβώς την αιτία (8). Επιπρόσθετα, το κόστος εισαγωγής ενέργειας μπορεί να εκτοξεύσει η ασταθής ισοτιμία τουρκικής λίρας και δολαρίου, όπως στις αρχές του έτους όπου η ΤL έπιασε ιστορικά χαμηλάλόγω της πολιτικής κρίσης στην Τουρκία (9). Αν θέλει λοιπόν να αποφύγει τα χειρότερα ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΦΘΗΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΩΡΑ.
Κι εδώ έρχεται το IS…
Κοινό μυστικό είναι το ότι η Τουρκία στήριξε και συνεχίζει να στηρίζει τους εξτρεμιστές του IS, όπως επίσης κοινό μυστικό είναι το ότι ένας από τους αποδέκτες του πετρελαίου του IS είναι η Τουρκία,παρακολουθούμε δε το τελευταίο διάστημα τον αγώνα του IS να καταλάβει την πόλη Κομπάνι στην μεθόριο Τουρκίας-Συρίας. Γιατί όμως τη Κομπάνι; Ποια τα χαρακτηριστικά έχει αυτή η πόλη και διεξάγεται τέτοιος λυσσώδης αγώνα για την κατάληψη της; Ας δούμε τους Χάρτες…
Το ελάχιστο που μπορεί να αναληφθεί κάνεις είναι ότι η Κομπάνη:
1. Είναι στην Τούρκο-Συριακή Μεθόριο
2. συνδέεται με οδικό άξονα με την πόλη Ράκα
3. που με την σειρά της συνδέεται οδικά με την πόλη Deir ez Zour (διυλιστήριο)
4. που με τη σειρά της συνδέεται οδικά με την πόλη Al Maydin (πετρελαϊκό πεδίο)
ΟΛΑ τα παραπάνω (οδικοί άξονες και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις) βρίσκονται υπό τον έλεγχο του IS, ΠΛΗΝ της πόλης Κομπάνι.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ 1: Το IS προσπαθεί να συνδέσει την διαδρομή του πετρελαίου του (περιοχή άντλησης – διυλιστήριο) με την Τουρκία μέσω της Κομπάνη. Ένας τέτοιος «συνεταιρισμός» ωφελεί αμφότερους αφού εξασφαλίζει στο IS τη συνέχεια της ύπαρξής του και στην Τουρκία την τροφοδοσία της ελλειμματικής οικονομίας της με φθηνό καύσιμο.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ 2: Η Τουρκιά όμως γνωρίζει καλά ότι αφού αποφάσισαν προηγμένες Δυτικές χώρες να λάβουν δράση κατά του IS το παιχνίδι για τους εξτρεμιστές είναι χαμένο. Αυτό που καταφέρνει αυτή τη στιγμή με την κωλυσιεργία της, είναι να κερδίσει χρόνο για να μεγιστοποιήσει τον καιροσκοπισμό της.Να μην εκπλαγούμε λοιπόν αν οι γείτονες μας κάνουν άλλη μια «κωλοτούμπα» τύπου Β΄ΠΠ συμμαχώντας με τους νικητές λίγο πριν την λήξη του πολέμου.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ 3: Μόλις τελειώσει η όλη υπόθεση με το IS η Τουρκία θα συνεχίσει την αναζήτηση φθηνής ενέργειας, γυρνώντας στα «παλιά λημέρια» και εννοώ φυσικά το Αιγαίο…
ΣΧΟΛΙΟ: Δεν είναι παράξενο να βλέπεις χώρες του ΟΠΕΚ να συμμαχούν με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο όταν υπάρχει κάποιος στη γειτονιά που πουλά παράνομα πετρέλαιο…
