Οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας - Αιγύπτου αποφασίστηκε στο Κάιρο
Αποστολή στο Κάιρο: Σπύρος Γκουτζάνης
Σαμαράς: Δώσαμε βάρος στην ενεργειακή ασφάλεια και στη συνεργασία στο θέμα των υδρογονανθράκων - Σίσι: Η Αίγυπτος δίνει σημασία στην τριμερή που αποβλέπει στη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη - Αναστασιάδης: Διαμόρφωση κοινού μετώπου για την αντιμετώπιση των απειλών στη Μεσόγειο
Την επίσπευση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου και Αιγύπτου για την οριοθέτηση των μεταξύ τους ΑΟΖ αποφάσισαν οι ηγέτες των τριών χωρών κατά τη σημερινή τριμερή Σύνοδο Κορυφής στο Κάιρο.
Συγκεκριμένα το ανακοινωθέν αναφέρει: «Οι τρεις χώρες υπογραμμίζουμε την καθολική ισχύ της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και αποφασίζουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο τις διαπραγματεύσεις μας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας, όπου αυτό δεν έχει ακόμη γίνει».
Το ανακοινωθέν περιλαμβάνει ακόμη αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων και καλεί την Τουρκία να σταματήσει όλες τις εν εξελίξει σεισμογραφικές έρευνες εντός της θαλάσσιας ζώνης της Κύπρου και να αποφύγει παρόμοιες δραστηριότητες στο μέλλον. Κάνει επίσης αναφορά σε μία δίκαιη συνολική και διαρκή λύση του κυπριακού σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Στις κοινές δηλώσεις τους οι τρεις ηγέτες αναφέρθηκαν στο κυπριακό και στην ανάγκη δίκαιης λύσης επί τη βάση του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων του ΟΗΕ και ζήτησαν από την Τουρκία να σταματήσει τις προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Στις κοινές δηλώσεις μετά τη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς είπε ότι ήταν μία συνάντηση που χρωστούσαμε στην Ιστορία. Ανέφερε ο πρωθυπουργός: «Συζητήσαμε θέματα συνεργασίας με το πνεύμα τριών χωρών που τους συνδέουν κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Ελλάδα και Κύπρος είναι στην ΕΕ η Αίγυπτος είναι η χώρα με την μεγαλύτερη επιρροή στον Αραβικό κόσμο. Η συζήτηση που είχαμε παίρνει διαστάσεις πολυσήμαντες για το θέμα της επανένωσης της Κύπρου με σεβασμό στην δικαιοσύνη και την Ιστορία τερματίζοντας παράλληλα τις απαράδεκτες προκλήσεις σε βάρος της το τελευταίο διάστημα. Για την ειρήνη και την ασφάλεια της περιοχής οφείλουμε να εγκαινιάσουμε μία συνεργασία με διάρκεια και με βάθος. Κυρίαρχη σημασία αποδώσαμε στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας που απειλή ως ιδεολογία και καθεστώς να εγκαταστήσει τον τρόμο. Θέλω να συγχαρώ τον Πρόεδρο Σίσι για τον πρωταγωνιστικό και καθοριστικό του ρόλο στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Ο πολιτισμένος κόσμος δεν πρέπει να επιτρέψει στον χάρτη της τρομοκρατίας να διευρυνθεί. Θέλω να επαναλάβω ότι δεν υπάρχει χειρότερη παγίδα από το να θεωρεί ότι το καθεστώς του τρόμου χωρίζεται σε τρομοκράτες μετριοπαθείς και τρομοκράτες ακραίους. Η τρομοκρατία είναι ενιαία και πρέπει να πάρει την μοναδική απάντηση από όλους απάντηση δυναμική. Στη συνάντηση δώσαμε βάρος στην ενεργειακή ασφάλεια και στη συνεργασία στο θέμα των υδρογονανθράκων. Είναι τομέας που θα συνεργαστούμε στενά προς όφελος των λαών μας και προς όφελος της ενεργειακής επάρκειας της ΕΕ. Θέλω να γίνει απολύτως καθαρό ότι σε αυτή την τριμερή συνεργασία, Ελλάδα και Κύπρος θα στηρίξουμε την Αίγυπτο σαν πρέσβεις της στην ΕΕ. Γνώμονας για τα θέματα της περιοχής είναι η σταθερότητα και η ασφάλεια».
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου δήλωσε ότι η Αίγυπτος φιλοξένησε μία Συνάντηση Κορυφής εγκαινιάζοντας μία εποχή τριμελούς συνεργασίας και ενισχύοντας την εποικοδομητική συνεργασία με δύο από τις χώρες που στήριξαν την πολιτική γραμμή για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αίγυπτο. Συνέχισε λέγοντας: «Βεβαίως εξετάστηκε η συνεργασία στον τομέα των επενδύσεων και του εμπορίου. Ξεκινώντας από αυτό το σημείο, οι απόψεις μας ταυτίζονται πλήρως σε όλα τα θέματα που συζητήσαμε. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία και πολλές επίσημες συναντήσεις σε όλα τα επίπεδα. Οι χώρες αποσκοπούν στην περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεών τους ώστε να είναι πρότυπο συνεργασίας και γειτονίας σε όλες τις άλλες χώρες. Είναι ανάγκη ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και στις βάσεις των Ηνωμένων Εθνών και ο σεβασμός της κυριαρχίας και της μη ανάμειξης στο εσωτερικό των άλλων χωρών. Μιλήσαμε για το παλαιστινιακό και την εξέλιξη σε Συρία και Ιράκ και την προσπάθεια καταπολέμησης των τρομοκρατικών οργανώσεων. Εξετάστηκαν οι προσπάθειες Ελλάδας και Κύπρου για την ενίσχυση της επαφής της Αιγύπτου με τη Ευρωπαική Ένωση. Η Αίγυπτος δίνει σημασία στην τριμερή συνεργασία που αποβλέπει στην επικράτηση της ειρήνης της σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης στην περιοχή».
Ο κ. Σίσι ευχαρίστησε τους ηγέτες της Ελλάδας και της Κύπρου για την ανταπόκρισή τους στην έκκλησή του για την Σύνοδο του Καΐρου όπου επιβεβαιώθηκε ότι έχουν κοινές απόψεις σε σειρά σημαντικών θεμάτων.
Ο πρόεδρος της Κύπρου δήλωσε: «Η συνάντηση αποτελεί την απόδειξη της αναβάθμισης και την διερεύνηση περαιτέρω κοινών τρόπων εμβάθυνσης των σχέσεων. Η τριμερής συνεργασία βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες:
-πολιτικής συνεργασία μέσω του διπλωματικού συντονισμού των δράσεων πάντα με σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας και του χάρτη των Ηνωμένων Εθνών
-ανάληψη πρωτοβουλιών για το συμφέρον των χωρών και των λαών μας μέσω της ενίσχυσης συμπράξεων σε τομείς όπως η ενέργεια, ο τουρισμός, η ναυτιλία
-διαμόρφωση κοινού μετώπου για την αντιμετώπιση των απειλών στην ανατολική Μεσόγειο όπως η τρομοκρατία, η ξενοφοβία και ο θρησκευτικός φανατισμός
-η τριμερής συνεργασίας φιλοδοξεί να είναι πρότυπο εποικοδομητικής και επωφελούς συνεργασίας στην εύφλεκτη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Θέλω να τονίσω ότι ο διάλογος και η συνεργασία που αναπτύσσεται δεν στρέφεται εναντίον καμίας χώρας και βασίζεται σε αρχές του διεθνούς δικαίου και στον στόχο της προώθησης της ασφάλειας της ευημερίας της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλούμε τα κράτη της περιοχής που συμμερίζονται αυτό το όραμα να συνεργαστούν μαζί μας.
Κατά τη σημερινή σύνοδο εξετάσαμε θέματα όπως οι εσωτερικές εξελίξεις στην Αίγυπτο, το κυπριακό και τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, την ενεργειακή συνεργασία το μεσανατολικό την τρομοκρατία τις εξελίξεις στο Ιράκ και στην Συρία. Σαν αποτέλεσμα του διαλόγου υιοθετήσαμε την Διακήρυξη του Καίρου ένα ιδιαίτερα σημαντικό, ιστορικό κείμενο που αποτελεί σημείο αναφοράς για την συνεργασία μας και για τα ζητήματα που συζητήσαμε. Συγκεκριμένα συζητήσαμε την κατάσταση στην Αίγυπτο και εκφράσαμε την απερίφραστη υποστήριξη μας στον πρόεδρο Αλ Σίσι για τον εκδημοκρατισμό και την οικονομική ανάπτυξη της. Εκφράσαμε την πλήρη αλληλεγγύη στον αγώνα της χώρας κατά της τρομοκρατίας καταδικάζοντας τις πρόσφατες επιθέσεις στις δυνάμεις ασφαλείας της Αιγύπτου. Επιπλέον τα πρόσφατα γεγονότα στην περιοχή τονίζουν την ανάγκη σταθερότητας στην Αίγυπτο μία χώρα με μεγάλη επιρροή στην Μέση Ανατολή».
Θα ήθελα να μεταφέρω ότι κατά τις συζητήσεις με τον κ. Σαμαρά συμφωνήσαμε ότι η Κύπρος και η Ελλάδα αποτελούν τον πιο ισχυρό πρεσβευτή της Αιγύπτου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συζητήσαμε το κυπριακό και την ανάγκη τερματισμού της αναχρονιστικής διαίρεσης μέσα από μία λύση βιώσιμη με δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ με μία και μόνη νομική προσωπικότητα και ιθαγένεια. Η λύση του κυπριακού όχι μόνο θα επανενώσει το νησί αλλά θα επιτρέψει στους νομίμους κατοίκους του να ευημερήσουν μέσα σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Θα πρέπει η Τουρκία να δείξει την απαραίτητη καλή θέση με ουσιαστικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν διστάσαμε να καταδικάσουμε τις πρόσφατες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου λίγες ημέρες πριν την κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων για την εξεύρεση λύσης».
Ολόκληρη η δήλωση του Κύπριου προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη:
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμότατα τον Πρόεδρο Σίσι και τους Αιγύπτιους φίλους μας για τη φιλοξενία της σημαντικής αυτής συνόδου. Εκφράζω επίσης θερμότατες ευχαριστίες προς την Αίγυπτο για την πρωτοβουλία της τριμερούς αυτής συνεργασίας, που ξεκίνησε το 2013 και η οποία έκτοτε ωριμάζει και ενισχύεται.
Η επίσκεψη μας εδώ και η πραγματοποίηση της Συνόδου Κορυφής αποτελεί απτή απόδειξη της αναβάθμισης του τριμερούς αυτού μηχανισμού συνεργασίας και την από κοινού δέσμευση για εξέταση περαιτέρω τρόπων εμβάθυνσης της.
Η τριμερής συνεργασία μας βασίζεται σε τέσσερις βασικούς πυλώνες:
Πρώτον, αυτόν της πολιτικής συνεργασίας βάσει των προτεραιοτήτων και των θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, ιδιαίτερα μέσω του διπλωματικού συντονισμού των δράσεων μας, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο, πάντοτε με πλήρη σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας και των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Δεύτερο, την ανάληψη πρωτοβουλιών προς όφελος των χωρών και των λαών μας, μέσω της ουσιαστικής και πρακτικής ενίσχυσης των συμπράξεων μας σε τομείς, όπως αυτόν της ενέργειας, της οικονομίας, του εμπορίου, του τουρισμού, του πολιτισμού και της ναυτιλίας και σωρείας άλλων τομέων, όπου μπορούμε να συνεργαστούμε.
Τρίτον, τη δημιουργία κοινού μετώπου αντιμετώπισης των κινδύνων που απειλούν την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως για παράδειγμα η τρομοκρατία, η ξενοφοβία και ο θρησκευτικός διαχωρισμός, που θέτουν σε κίνδυνο την κρατική υπόσταση πολλών χωρών και το μέλλον του πολιτικού τους ανασχηματισμού.
Τέταρτον, και το πλέον σημαντικό, αυτή η τριμερής συνεργασία αποσκοπεί στο να καταστεί πρότυπο εποικοδομητικής και επωφελούς περιφερειακής συνεργασίας στην εύφλεκτη κοινή μας περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, επιθυμώ να τονίσω πως ο διάλογος και η συνεργασία αυτή δεν στρέφεται εναντίον καμίας τρίτης χώρας.
Βασίζεται σε κοινές αρχές και αξίες, όπως η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και στον κοινό στόχο προώθησης της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Συνεπώς, καλούμε τα κράτη της περιοχής που συμμερίζονται το όραμα μας να συμμετάσχουν στις κοινές μας προσπάθειες.
Κατά τη σημερινή Σύνοδο, πέραν της ανάπτυξης ιδεών για νέα πεδία στα οποία θα μπορούσε να διευρυνθεί η τριμερής μας συνεργασία, συζητήσαμε θέματα που σχετίζονται με τις εσωτερικές εξελίξεις στην Αίγυπτο, το Κυπριακό και τις τουρκικές προκλήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Δημοκρατίας, τη ενεργειακή μας συνεργασία, το Μεσανατολικό, την τρομοκρατία και τις εξελίξεις στο Ιράκ, τη Συρία και τη Λιβύη, το Λίβανο και άλλες χώρες της περιοχής.
Συνέπεια τούτου, υιοθετήσαμε τη ‘Διακήρυξη του Καϊρου’, ένα ιδιαίτερα σημαντικό και περιεκτικό έγγραφο, το οποίο αποτελεί καθοδηγητικό σημείο αναφοράς για τις προτεραιότητες μας τόσο στους τομείς της τριμερούς συνεργασίας μας όσο και σε όλα τα ζητήματα που συζητήσαμε σήμερα.
Συζητήσαμε την κατάσταση στην Αίγυπτο και εκφράσαμε την απερίφραστη μας στήριξη στις προσπάθειες του Πρόεδρου Σίσι και του αιγυπτιακού λαού για την εφαρμογή του Οδικού Χάρτη και στις προσπάθειες οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης, περιλαμβανομένου των επικείμενων βουλευτικών εκλογών που θα σηματοδοτήσουν την κορύφωση της διαδικασίας εκδημοκρατισμού της χώρας.
Εκφράσαμε επίσης την πλήρη αλληλεγγύη μας στον αγώνα της χώρας κατά της τρομοκρατίας και στην εδραίωση της ασφάλειας και σταθερότητας, καταδικάζοντας τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις κατά των δυνάμεων ασφαλείας της Αιγύπτου και βεβαιώνοντας πως θα καταβάλουμε την κάθε δυνατή προσπάθεια υποβοήθησης της Αιγύπτου στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Επιπλέον, τα πρόσφατα γεγονότα στην περιοχή μας τονίζουν την ανάγκη σταθερότητας στην Αίγυπτο, καθώς αποτελεί μια χώρα με μεγάλη επιρροή στον αραβικό κόσμο η οποία δύναται να επηρεάσει καταλυτικά τις προσπάθειες για αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων, ιδιαίτερα την τρομοκρατία, όπου και εάν αυτή εκδηλώνεται, είτε στη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη, το Λίβανο είτε και αλλού.
Ακόμη, θα ήθελα να μεταφέρω πως κατά τις χθεσινές συζητήσεις μας με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος, η Κύπρος και η Ελλάδα αποτελούν τον πιο σθεναρό υποστηρικτή και συνεπή πρεσβευτή της Αιγύπτου στην ΕΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς είναι ισχυρή πεποίθηση Κύπρου και Ελλάδας πως η ενίσχυση και διεύρυνση των σχέσεων ΕΕ-Αιγύπτου θα είναι αμοιβαία επωφελής ως προς την αντιμετώπιση των προκλήσεων της περιοχής.
Συζητήσαμε το Κυπριακό και την ανάγκη τερματισμού της αναχρονιστικής διαίρεσης της Κύπρου μέσω μιας συνολικής, διαρκούς και βιώσιμης λύσης, η οποία θα επανενώνει το νησί σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες Κορυφής, με μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα, μια και μόνη ιθαγένεια και μια και μόνη κυριαρχία.
Η επίλυση του κυπριακού προβλήματος όχι μόνο θα επανενώσει το νησί, αλλά θα επιτρέψει στους νόμιμους κατοίκους του να ευημερήσουν σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, το οποίο θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του συνόλου των πολιτών του, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Επιπλέον, όπως καταγράφεται και στη ‘Διακήρυξη του Καίρου’, κάτι τέτοιο θα συμβάλει σημαντικά στις προσπάθειες που καταβάλλουμε για επίτευξη σταθερότητας και ειρήνης στην εύφλεκτη μας περιοχή και απτό παράδειγμα επίλυσης χρονιζουσών διαφορών μέσω του διαλόγου και όχι μέσω της στρατιωτικής ισχύος.
Παρόλα αυτά, για να είναι δυνατόν να είναι επιτυχής η διαπραγματευτική διαδικασία θα πρέπει όχι μόνο η τουρκοκυπριακή πλευρά – οι συμπατριώτες μου - αλλά ιδιαίτερα η Τουρκία να επιδείξει την απαραίτητη καλή θέληση και να υιοθετήσει μια εποικοδομητική προσέγγιση, μέσω λήψης ουσιαστικών και πρακτικών βημάτων προς αυτήν την κατεύθυνση.
Συναφώς, καταδικάσαμε τις πρόσφατες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, λίγες μόλις μέρες προ της έναρξης της ουσιαστικής φάσης των διαπραγματεύσεων προκειμένου να εξευρεθεί μια ειρηνική διαρκής και βιώσιμη λύση του Κυπριακού.
Συζητήσαμε τρόπους περαιτέρω ανάπτυξης της ενεργειακής μας συνεργασίας, καθώς είναι πεποίθηση μας πως η ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να χρησιμεύσει ως καταλύτης και κίνητρο για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, αντί της πρόκλησης διαφορών.
Συζητήσαμε θέματα που αφορούν την ειρηνευτική διαδικασία Μέσης Ανατολής, επαναλάβαμε τη θέση μας για την ανάγκη επίτευξης μια συνολικής και διαρκούς ειρήνης στη Μέση Ανατολή, στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, που προνοούν για τη δημιουργία ενός κυρίαρχου και βιώσιμου Παλαιστινιακού κράτους, χωρίς βεβαίως ποτέ την αμφισβήτηση του αντίστοιχου ισραηλιτικού κράτους.
Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζω τα θερμά μας συγχαρητήρια και επικροτούμε τον πολύ θετικό ρόλο που διαδραμάτισε η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση και ο Πρόεδρος αλ Σίσι ως διαμεσολαβητής ανάμεσα στην Παλαιστινιακή Αρχή και του Ισραήλ, επιφέροντας την ειρήνευση μετά τα γεγονότα της Γάζας, αλλά και τις προσπάθειες του Προέδρου στο να επιτευχθεί μια ενδοπαλαιστινιακή ειρήνη που θα βοηθήσει να γίνει κατορθωτή η επίτευξη του στόχου της ειρηνικής διευθέτησης του Μεσανατολικού προβλήματος.
Επαναλαμβάνοντας, για ακόμη μια φορά τη δέσμευση της Κύπρου να πράξει στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της το μέγιστο δυνατό και να προωθήσει αποτελεσματικά τα κοινά μας συμφέροντα και αξίες, προς όφελος των πολιτών των χωρών μας και ολόκληρης της περιοχής, προσδοκώ στην επόμενη μας συνάντηση και στην ενίσχυση αυτού του νέου, δυναμικού και σημαντικού συνεταιρισμού».
