Του Σάββα Καλεντερίδη
Η θέση που κατέχει η Κύπρος και η Ελλάδα στη γεωπολιτική σκακιέρα, είναι πράγματι μεγάλης και διαχρονικής αξίας. Αυτή η αξία ήταν που έκανε τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις, από τα πρώτα στάδια εκδήλωσης της επανάστασης του 1821, να αρχίσουν να δείχνουν ενδιαφέρον για την πορεία των εξελίξεων. Το ενδιαφέρον της κάθε μιας από αυτές, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, εκδηλωνόταν αναλόγως με τα συμφέροντα που είχαν στον ελληνικό χώρο.
Τελικώς, μετά από μια γεωπολιτική διαπάλη η οποία εξελίχθηκε εν πολλοίς ερήμην των Ελλήνων, παρότι στην αρχή ανέλαβε τα ηνία του νεόκοπου ελληνικού κράτους ο Ιωάννης Καποδίστριας, που είχε σοβαρά ερείσματα και υποστήριξη από τον τσάρο, και παρά την τοποθέτηση ενός Βαυαρού στην αρχή και Δανογερμανού στη συνέχεια βασιλιά στο τιμόνι της χώρας, ο αγγλικός παράγοντας ήταν αυτός που έκανε αισθητή την παρουσία του στα ελληνικά πράγματα, ίσως γιατί ήταν αυτός που είχε τα μεγαλύτερα και πιο ζωτικά συμφέροντα στις ελληνικές θάλασσες, καθότι η Μεγάλη Βρετανία ήταν η αδιαμφισβήτητη ναυτική υπερδύναμη και είχε σημασία γι’ αυτήν η ασφάλεια των θαλάσσιων δρόμων. Και μια νέα ναυτική δύναμη, όπως η Ελλάδα, θα μπορούσε να την εξασφαλίσει, ως τοποτηρητής, στην Αν. Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Σε μια σοβαρή καμπή της ιστορίας του 20ού αιώνα, στα τέλη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εκτός από το θαλάσσιο και ο ηπειρωτικός χώρος στον οποίο κατοικούσαν οι Έλληνες εκτός της επικράτειας του ελληνικού κράτους, άρχισε να μπαίνει στους λογαριασμούς των γεωπολιτικών σχεδιασμών. Ήταν τότε που ο Ελευθέριος Βενιζέλος προσπάθησε ενσωματώσει στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς και να κάνει πράξη το όραμα της Μεγάλης Ιδέας, την Ελλάδα των τριών ηπείρων και των πέντε θαλασσών.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι προηγουμένως, από την περίοδο του Εθνικού Διχασμού μέχρι τη Συνθήκη των Σεβρών και την Μικρασιατική Καταστροφή, η τοπικοί παίκτες στην Ελλάδα ήταν οι φανεροί πρωταγωνιστές μιας γεωπολιτικής διελκυστίνδας πάνω στον ελληνικό χώρο, με στόχο τον γεωπολιτικό αναπροσανατολισμό της πατρίδας μας.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της περίπλοκης διαδικασίας, αυτού του μεγάλου παιχνιδιού, ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή από καταβολής του Ελληνισμού, ένα εθνικό δράμα που κορυφώθηκε το 1923 με την Ανταλλαγή των πληθυσμών.
Πριν την έναρξη του επόμενου μεγάλου πολέμου, ο τότε κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Μεταξάς, παρά την ιδεολογική του συγγένεια με τα καθεστώτα του Άξονα, συμφώνησε με τον αγγλικό παράγοντα, ο οποίος τον έπεισε ότι την επομένη του πολέμου, τα συμφέροντα της Ελλάδας θα εξυπηρετούνταν καλύτερα από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό των Συμμάχων. Έτσι η Ελλάδα στον μεγάλο πόλεμο επέλεξε στρατόπεδο με βάση γεωπολιτικούς υπολογισμούς και όχι με βάση την ιδεολογία.
Με την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, το 1941 και την τριπλή -γερμανική, ιταλική, βουλγαρική- κατοχή του ελληνικού χώρου, δυο σύμμαχες τότε δυνάμεις άρχισαν να σχεδιάζουν η κάθε μια από την πλευρά της και με βάση τα δικά τους συμφέροντα την επόμενη ημέρα για την Ελλάδα. Ο μεν βρετανικός παράγοντας προσπάθησε να προσεταιριστεί στοιχεία και στελέχη της κυβέρνησης, των ενόπλων δυνάμεων και του κράτους που κατέφυγαν στη Μέση Ανατολή, ο δε ρωσικός παράγοντας -με σοβιετικό μανδύα- μέσω των μηχανισμών του ΚΚΕ να ελέγξει τις λαϊκές μάζες και την Αντίσταση, δηλαδή το ΕΑΜ, που εκπροσωπούσε περίπου το 80% των Ελλήνων. Ο στόχος και των δυο ήταν ο γεωπολιτικός προσανατολισμός της Ελλάδας την επόμενη μέρα, την ημέρα της απελευθέρωσης.
Με την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, το 1941 και την τριπλή -γερμανική, ιταλική, βουλγαρική- κατοχή του ελληνικού χώρου, δυο σύμμαχες τότε δυνάμεις άρχισαν να σχεδιάζουν η κάθε μια από την πλευρά της και με βάση τα δικά τους συμφέροντα την επόμενη ημέρα για την Ελλάδα. Ο μεν βρετανικός παράγοντας προσπάθησε να προσεταιριστεί στοιχεία και στελέχη της κυβέρνησης, των ενόπλων δυνάμεων και του κράτους που κατέφυγαν στη Μέση Ανατολή, ο δε ρωσικός παράγοντας -με σοβιετικό μανδύα- μέσω των μηχανισμών του ΚΚΕ να ελέγξει τις λαϊκές μάζες και την Αντίσταση, δηλαδή το ΕΑΜ, που εκπροσωπούσε περίπου το 80% των Ελλήνων. Ο στόχος και των δυο ήταν ο γεωπολιτικός προσανατολισμός της Ελλάδας την επόμενη μέρα, την ημέρα της απελευθέρωσης.
Την επόμενη μέρα, τελικώς, το ποιος θα ασκεί γεωπολιτική επιρροή στην Ελλάδα, αποφασίστηκε στα διπλωματικά τραπέζια των… μεγάλων! 90% η Μεγάλη Βρετανία και 10% η Σοβιετική Ένωση.
Κάποιοι δεν έλαβαν υπ’ όψιν αυτόν τον λογαριασμό και κινήθηκαν με σύνθημα την εθνική ανεξαρτησία, κατ’ ουσίαν όμως για τον γεωπολιτικό αναπροσανατολισμό της Ελλάδας. Όμως, άλλοι χωρίς να το ξέρουν και άλλοι -πολλοί λίγοι- εκουσίως, έριξαν νερό στο μύλο, στα σχέδια και τα συμφέροντα της Μεγάλης Βρετανίας, οδηγώντας τη χώρα στον Εμφύλιο και σε μια ανείπωτη καταστροφή, που ορίζει μέχρι σήμερα, δυστυχώς καταστροφικά, την τύχη της χώρας.
Ανεξαρτήτως των σχεδιασμών και των επιδιώξεων των τοπικών παραγόντων, η Μεγάλη Βρετανία, που αργότερα παρέδωσε τη σκυτάλη της άσκησης γεωπολιτικής επιρροής στις ΗΠΑ, ήθελε και επεδίωκε τον εμφύλιο γιατί:
Αφ’ ενός μεν για να αποδυναμώσει την Ελλάδα -που ήταν μια ηθική υπερδύναμη μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου- και να μην είναι σε θέση να διεκδικήσει την Κύπρο και αφ’ ετέρου για να διχάσει για άλλη μια φορά τον ελληνικό λαό, για να μπορεί να εφαρμόσει καλύτερα το διαίρει και βασίλευε τη μεταπολεμική περίοδο.
Αφ’ ενός μεν για να αποδυναμώσει την Ελλάδα -που ήταν μια ηθική υπερδύναμη μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου- και να μην είναι σε θέση να διεκδικήσει την Κύπρο και αφ’ ετέρου για να διχάσει για άλλη μια φορά τον ελληνικό λαό, για να μπορεί να εφαρμόσει καλύτερα το διαίρει και βασίλευε τη μεταπολεμική περίοδο.
Κοινός παρονομαστής όλων όσων αναφέρθηκαν παραπάνω είναι ένας:
Ο ελληνικός χώρος βρίσκεται διαχρονικά στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και κυρίως των μεγάλων δυνάμεων και όταν το στοιχείο αυτό δεν αναλύεται με βάση πάντα το εθνικό συμφέρον και δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν στις σωστές του διαστάσεις από τους τοπικούς παράγοντες -όσοι δεν είναι ήδη ενεργούμενα των μεγάλων δυνάμεων- ο Ελληνισμός πληρώνει μεγάλο, ασήκωτο τίμημα!
Ο ελληνικός χώρος βρίσκεται διαχρονικά στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και κυρίως των μεγάλων δυνάμεων και όταν το στοιχείο αυτό δεν αναλύεται με βάση πάντα το εθνικό συμφέρον και δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν στις σωστές του διαστάσεις από τους τοπικούς παράγοντες -όσοι δεν είναι ήδη ενεργούμενα των μεγάλων δυνάμεων- ο Ελληνισμός πληρώνει μεγάλο, ασήκωτο τίμημα!
Επειδή βρισκόμαστε και πάλι σε μια εξαιρετικά δύσκολη και ρευστή κατάσταση, καλό είναι η πολιτική, πνευματική και οικονομική… ελίτ του τόπου αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες, αφ’ ενός μεν να διδαχτούμε από την Ιστορία και αφ’ ετέρου να «διαβάσουμε» με καθαρό μάτι και να αναλύσουμε με καθαρό νου τις γεωπολιτικές εξελίξεις, πριν αποφασίσουμε για τα του οίκου μας.
Η παραίνεση αυτή αφορά όλους τους Έλληνες, κυρίως δε τα «ορφανά του Στάλιν» αλλά και τους διάφορους χώρους της Αριστεράς και του λεγόμενου αναρχικού και αντιεξουσιαστικού χώρου. Γιατί ορισμένες φορές μας τυφλώνουν οι ιδεοληψίες και εκεί που θέλουμε να κάνουμε πολλαπλασιασμό, μπορεί και να μας βγει… διαίρεση!
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "δημοκρατία"
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "δημοκρατία"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου