Ν. Ι. Μέρτζος
Πριν 75 χρόνια, 6 Απριλίου 1941 χαράματα, η Γερμανία επετέθη αιφνιδιαστικά στα Μακεδονικά Οχυρά. Είχε υποτάξει ήδη όλη την Ευρώπη. Αλλά η Ελλάδα πολεμούσε ολομόναχη και επί έξη μήνες νικούσε συνεχώς τους Ιταλούς επιδρομείς. Τώρα πια γνώριζε ότι δεν υπήρχε σωτηρία. Υπήρχε, όμως, η Τιμή. Και τότε αταλάντευτοι οι ολίγοι Έλληνες έπεσαν στα Οχυρά αλλά έσωσαν την Τιμή τους.
Δικαίωσαν τον ποιητή Κ. Π. Καβάφη:
Δικαίωσαν τον ποιητή Κ. Π. Καβάφη:
«Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωήν των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες. Και περισσότερη τιμή τους πρέπει όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε».
Και, όταν οι Γερμανοί διάβηκαν, ο Χίτλερ διεκήρυξε στο Ράϊχσταγ την 4ηΜαΐου 1941:
«Η ιστορική δικαιοσύνη με υποχρεώνει να διαπιστώσω ότι, από όλους τους αντιπάλους που αντιμετωπίσαμε, ο Έλλην στρατιώτης ιδίως επολέμησε με ύψιστον ηρωϊσμόν και αυτοθυσίαν».
Στα Μακεδονικά Οχυρά πραγματώθηκε άχρι θανάτου ο Ελληνικός Τρόπος. Εκεί οι Έλληνες έδειξαν ακόμη μια φορά πώς αντιλαμβάνονται τον Κόσμον και τα Επέκεινα του Κόσμου τούτου εσαεί, αφ’ ότου υπάρχει Ιστορία στην Ευρώπη. Είναι μοναδικός. Παρά τα τωρινά φαινόμενα εθνικής παρακμής, η Ιστορία δείχνει ότι ο Ελληνικός Τρόπος μπορεί ξανά να φανερωθεί. Πράγματι έως το Έπος του 1940-1941 μεσολάβησαν 35 έτη Εθνικού Διχασμού, εναλλαγές Πολιτευμάτων και δικτατοριών, η Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, 1.200.000 πρόσφυγες το 1923, η εθνική πτώχευση το 1932, τρία ακόμη στρατιωτικά κινήματα το 1933-1935, η επάνοδος του Βασιλιά και το 1936 η δικτατορία Μεταξά. Ωστόσο, οι Έλληνες επετέλεσαν το μοναδικό θαύμα στην Ευρώπη.
Ο Ιωάννης Μεταξάς ήταν δικτάτωρ αλλά άριστος στρατηγός και οξυδερκής πολιτικός. Είχε προετοιμάσει πυρετωδώς την Ελλάδα για τον πόλεμο στο πλευρό της Αγγλίας. Σ’ αυτό το πλαίσιο κατασκεύασε στα σύνορα με τη Βουλγαρία 25 αλλεπάλληλα οχυρά στα βουνά και σε όλες τις διαβάσεις από την Δοϊράνη έως πέρα από τη Ροδόπη. Εκεί οι ολιγοστοί Έλληνες περίμεναν ψύχραιμα με το δάκτυλο στη σκανδάλη. Εναντίον τους εφορμά η 12η γερμανική Στρατιά υπό τον φον Λιστ: ένα Σώμα Αεροπορίας με μαχητικά καθέτου εφορμήσεως Στούκας, δύο Σώματα Στρατού, τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες Μεραρχίες και βαρύς όγκος πυροβολικού. Ανά 100 έως 200 Στούκας βομβαρδίζουν κατά κύματα, τα πυροβόλα σφυροκοπούν ανελέητα, τα τρομερά άρματα πάντσερ προωθούνται στην πρώτη γραμμή και ειδικές δυνάμεις ορεινών καταδρομών εξορμούν με λόχους αντιαρματικών. Κόλαση. Αλλά οι φρουροί της Ελλάδος είναι εκεί και είναι οι νικητές. Κατάπληκτοι οι Γερμανοί αναδιπλώνονται, εξαπλώνονται και αποκρούονται πάλι. Κάθε Οχυρό και μια δόξα: Πυραμιδοειδές, Παλιουριώνες, Ρούπελ, Ουσίτσα, Περιθώρι, Καρατάς, Αρπαλούκι, Ιστίμπεη, Κέλκαγια, Εχίνος, Νυμφαία.
Οι Γερμανοί πολεμιστές περιγράφουν άμεσα εκείνα τα μοναδικά πολεμικά βιώματά τους στο συλλογικό έργο Durchbruch durch die Metaxas-Linie που η Βέρμαχτ κυκλοφόρησε το 1942 με μοναδικές φωτογραφίες. Οι μαρτυρίες τους είναι η δόξα των Ελλήνων εχθρών τους.
Τα Μακεδονικά Οχυρά δεν παραδίδονται. Παραδίδεται, όμως, η Γιουγκοσλαβία. Στις 6 και 7 Απριλίου τεθωρακισμένες Μεραρχίες της Βέρμαχτ και η επίλεκτη τεθωρακισμένη Μεραρχία «Αδόλφος Χίτλερ» των Βάφεν Ες-Ες διέρχονται αμαχητί τα γιουγκοσλαβικά σύνορα και ξεχύνονται στην ελληνική Μακεδονία μέσω των κοιλάδων των ποταμών Εριγώνος, Αξιού και Στρυμόνος. Ορισμένα Οχυρά αναγκάζονται να παραδοθούν. Αλλά όχι όλα. Οι υπερασπιστές τους έχουν εξαντλήσει όλα τα πυρομαχικά τους και λιποθυμούν μέσα από τα ασφυξιογόνα αέρια. Στις 7 Απριλίου 1941 το Γενικό Στρατηγείο αναφέρει στο 164ο πολεμικό ανακοινωθέν του: «Εις την κοιλάδα του Στρυμόνος τα οχυρά Ιστίμπεη και Κέλκαγια, αγωνισθέντα μέχρις εσχάτων και καταστραφέντα, κατελήφθησαν υπό του εχθρού. Εις Δυτικήν Θράκην, εκκενωθείσαν εγκαίρως και κανονικώς, τα Οχυρά Εχίνος και Νυμφαία ανθίστανται εις τας εχθρικάς προσβολάς, απαγορεύοντα την διέλευσιν των βαρέων υλικών του εχθρού».
Τον ωραιότερο ύμνο στους υπερασπιστές των Οχυρών αφιέρωσε σε πραγματικό χρόνο ο Αχιλλεύς Α. Κύρου. Αμέσως μετά το παραπάνω πολεμικό ανακοινωθέν δημοσιεύει στην «Εστία» της 8ης Απριλίου 1941 το ακόλουθο άρθρο του με τίτλο «Έλληνες! Γονατίσατε»:
Έλληνες! Γονατίσατε και υποκλιθείτε με σεβασμόν και βαθείαν συγκίνησιν προ των ολίγων αυτών γραμμών! Έχετε εμπρός σας σελίδας της Ελληνικής Ιστορίας, αι οποίαι εγράφησαν χθες και προχθές, γράφονται ακόμη σήμερον και προ των οποίων ωχριούν το Σούλι και το Αρκάδι. Οι αξιωματικοί και οι στρατιώται της νέας Ελλάδος, οι οποίοι έμειναν μέσα εις τα Οχυρά των διά να φονευθούν μέχρι του τελευταίου και να κλείσουν ακόμη και με τα πτώματά των τον δρόμον του εχθρού, εγνώριζαν την τύχην των από ενός ήδη μηνός. Και δεν την εγνώριζαν μόνον. Την είχαν επιδιώξει διότι οι περισσότεροι εξ αυτών, αν όχι όλοι, είναι εθελονταί. Εγνώριζαν ότι, συμφώνως προς το αρχικώς προκαθορισθέν σχέδιον, ωρισμέναι Ελληνικαί περιοχαί, μη παρουσιάζουσαι δυνατότητας σοβαράς αντιστάσεως, θα εξεκενούντο ευθύς από της πρώτης στιγμής της αναμενομένης γερμανικής επιθέσεως «διά λόγους επιχειρήσεων και προς αποφυγήν ανωφελών θυσιών». Εγνώριζαν ότι τα ιδικά των ανασταλτικά Οχυρά θα έπρεπε να συνεχίσουν μέχρις εσχάτων την αντίστασίν των δια να επιβραδύνουν την προέλασιν του εχθρού και να δώσουν εις τας κυρίας μας δυνάμεις τον καιρόν προς πλήρη οργάνωσιν. Εγνώριζαν ότι οι ίδιοι θα έπρεπε να πολεμήσουν μέχρι του τελευταίου χωρίς να ημπορούν να αναμείνουν ούτε βοήθειαν από πουθενά ούτε δυνατότητα υποχωρήσεως ούτε την ελαχίστην πιθανότητα διασώσεως. Αν και τα εγνώριζον καλά όλα αυτά, ή ίσως διότι ακριβώς τα εγνώριζον, δεν εδέχθησαν μόνον αλλά εζήτησαν να αναλάβουν το δυσχερές και άπελπι αυτό έργον. Ενεκλείθησαν εις τα Οχυρά των και προητοιμάσθησαν διά την απαράμιλλον εποποιΐαν των. Έστειλαν τα ολίγα των πράγματα εις τους οικείους των, μετέλαβον των Αχράντων Μυστηρίων και έγραψαν έπειτα τα υπέροχα εκείνα γράμματα, τα οποία θα αποτελέσουν την ωραιοτέραν σελίδα της Ελληνικής Ιστορίας:
«Με το δάκτυλο εις στην σκανδάλην του όπλου μας, παρακολουθούμεν τας κινήσεις του εχθρού και περιμένουμε το τελεσίγραφο του νέου μας επιδρομέως με την απόφασιν να αποθάνουμε μέχρι του τελευταίου και με την πεποίθησιν ότι θα δείξουμε και στους Γερμανούς τι θα ειπεί Έλλην».
Έλληνες, γονατίσατε! Η μοίρα του Έθνους ηθέλησε να γίνετε μάρτυρες νέας μεγάλης Ελληνικής Ιστορίας, αξίας να επισκιάση την ιστορίαν των Θερμοπυλών και του Μεσολογγίου. Γονατίσατε προ του έργου των ημιθέων του Ιστίμπεη και του Κέλκαγια, του Εχίνου και της Νυμφαίας! Και εγειρόμενοι έπειτα, σταθήτε όρθιοι με το κεφάλι υψηλά και με την ακλόνητον πεποίθησιν ότι Έθνος, που εγέννησε τοιούτους ημιθέους, είναι προωρισμένον όχι μόνον, να ανθέξη, όχι μόνον να νικήση, αλλά να δοξασθή και να ευτυχήση.
Την 9η Απριλίου πρωί οι Γερμανοί εισήλθαν στη Θεσσαλονίκη και ο Ελληνικός Στρατός της Μακεδονίας συνθηκολογεί. Παραδίδονται οι Σέρρες από όπου ο Μέραρχος Διοικητής των Οχυρών τηλεφωνεί στο Οχυρό Περιθώρι και διατάσσει την παράδοσή του διότι κάθε άμυνα είναι πλέον άσκοπη. Ο επί κεφαλής των υστάτων υπερασπιστών του απαντά:
«Το Οχυρόν Περιθώρι δεν παραδίδεται, στρατηγέ». Και συνεχίζει να αντιστέκεται όλη μέρα. Έτσι, για την Τιμή. Μόνον την 10η Απριλίου παραδίδεται το Οχυρό Παλιουριώνες. Οι Γερμανοί σε παράταξη παρουσιάζουν όπλα στους τελευταίους Έλληνες υπερασπιστές των Οχυρών. Και, με διαταγή του Χίτλερ, ο Ελληνικός Στρατός δεν αιχμαλωτίζεται. Οι γενναίοι επιστρέφουν. Είναι οι μόνοι στην Ευρώπη. Σύντομα θα βγουν αντάρτες στα βουνά.
Η αγία μνήμη τους δείχνει τον δρόμο μας. Αλλά ποιός τους μνημονεύει;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου